Welke ruimte is er in deze spanning voor scholen? Op welke manier heeft nieuwe wet- en regelgeving invloed op de ruimte die er voor scholen is? En hoe geef je vervolgens concreet invulling aan die vrijheid? Deze vragen komen in deze tijd op het onderwijs af bijvoorbeeld op het gebied van burgerschapsonderwijs en sociale veiligheid. In vier bijeenkomsten staan we stil bij de historische ontwikkelingen en de reikwijdte van de vrijheid van onderwijs. Tot slot bespreken we de waarde van de onderwijsvrijheid voor het opvoeden en onderwijzen van kinderen en formuleren we kernelementen die het christelijk -reformatorisch onderwijs van waarde maken.
Doelstelling en leerdoelen
Hoofdoel: Reflecteren op en bouwstenen aandragen voor een wervend en inspirerend perspectief op het christelijk-reformatorisch onderwijs in de onderwijsrechtelijke context.
Subdoelen:
- Kennis nemen van actuele ontwikkelingen m.b.t. de vrijheid van onderwijs in juridisch en moreel perspectief
- Visie- en meningsvorming over de actuele dillema’s m.b.t. de vrijheid van onderwijs
- Van elkaar leren met betrekking tot omgaan met de praktische implicaties van bijv. burgerschapswetgeving.
Opbouw leergang
In vier bijeenkomsten behandelen we de historische, juridische en maatschappelijke perspectieven op de onderwijsvrijheid. De bijeenkomsten bestaan uit twee delen. Tijdens het eerste deel leidt een expert het thema in. De verschillende perspectieven worden grondig uitgediept. Na de pauze nemen we ruim de tijd om de opgedane kennis toe te passen in de dagelijkse praktijk. De opgedane theorie verbinden we door middel van casussen met de praktijk. Afsluitend halen we het net op en dragen we bouwstenen aan voor het wervend perspectief van het christelijk-reformatorisch onderwijs.
Tijdens de vierde bijeenkomst willen we de opgedane kennis en kunde bundelen om te komen tot een wervend en inspirerend perspectief op de christelijk-reformatorische school. Concreet levert dat bouwstenen op om het verhaal van het christelijk-reformatorisch onderwijs te articuleren.
Bijeenkomst 1: Onderwijsvrijheid in historisch perspectief
dr. J. Exalto (universitair docent historische pedagogiek aan de Rijksuniversiteit Groningen)
Ruim honderd jaar geleden werd de schoolstrijd beslecht met het sluiten van de onderwijspacificatie. Dit compromis wordt wel gezien als het begin van de onderwijsvrijheid. Klopt dat eigenlijk wel? En is de schoolstrijd werkelijk beslecht? Tijdens deze bijeenkomst gaan we terug in de tijd en trekken we lessen uit het verleden voor het heden. We kijken met een historische bril naar actuele thema’s als kansengelijkheid, segregatie en diversiteit.
Bijeenkomst 2: Het recht en de inhoud van bijzonder onderwijs
prof. dr. mr. R. van Schoonhoven (hoogleraar onderwijsrecht Vrije Universiteit)
Vragen die in deze bijeenkomst centraal staan, concentreren zich rond de juridische positie van de school. Wat zijn nu eigenlijk de ‘rechten’ van het onderwijs op levensbeschouwelijke grondslag, hoe is de juridische positie van het ‘eigen onderwijs’ geborgd in wetgeving en beleid? We verkennen hier ook hoe de school in deze juridische context kan acteren. Hoe kan de school op zelfbewuste wijze vormgeven aan de godsdienstige en pedagogische opdracht in de actuele (juridische) context? Wat is de plek van de aangescherpte burgerschapsopdracht in dat krachtenveld? Hoe ga je als bestuurder en toezichthouder om met de toenemende invloed van de overheid op de lesinhoud? Welke praktische consequenties zien we hiervan in de vormgeving van het Inspectietoezicht? En hoe zouden christelijke/reformatorische scholen zich hiertoe kunnen verhouden? Deze en andere vragen worden in deze tweede bijeenkomst besproken.
Bijeenkomst 3: De relevantie van het bijzonder onderwijs in de toekomst
dr. C.P. Boele (bestuurder Protestantse Theologische Universiteit)
Een toenemende druk op het christelijke belijden van de reformatorische school vraagt wellicht om een ander perspectief op de toekomst. Wat als de christelijke/reformatorische school niet meer in de huidige vorm kan blijven bestaan? Wat zou het gevolg zijn voor de ‘drieslag’ gezin, kerk en school? En wat zijn hiervan de consequenties voor de christelijke pedagogiek? Wat vraagt dit van schoolbesturen aan kennis en houding?
De toenemende spanning op de vrijheid van onderwijs en de praktische consequenties hiervan vragen om doordenking van verschillende scenario’s. Welke scenario’s zijn dat en wat kunnen schoolbesturen nu al doen om zich hierop voor te bereiden (scenariomanagement)? Wat vraagt dit van mensen en middelen?
Bijeenkomst 4: Wat is het wervend perspectief van de christelijk-reformatorische school?
(Onder voorbehoud) P.W. Moens (bestuurder VGS) en drs. B. Kamphuis (bestuurder Verus)
Het christelijk-reformatorisch onderwijs heeft een unieke historie. Bij de totstandkoming van de scholen leefde het vuur van het eerste begin. De noodzaak van christelijk-reformatorisch onderwijs werd gevoeld en daar zette de grondleggers in gezamenlijkheid de schouders onder. De ontwikkelingen op het gebied van de onderwijsvrijheid veroorloven geen andere houding dan de oprichters van de scholen. Ook nu is het christelijk-reformatorisch onderwijs van waarde. Wat maakt dat onderwijs nu waardevol? Welk fundament en welke bouwstenen vormen dat perspectief? Tijdens deze bijeenkomst denken we na over deze vragen en formuleren een concreet, wervend en inspirerend perspectief op de christelijk-reformatorische school.
Aanmelden
Op deze training zijn onze cursusvoorwaarden van toepassing.
