Op de website van de Rijksoverheid is het gehele verslag te vinden. Hieronder worden de belangrijkste punten weergegeven.
Financiële positie
De financiële positie van onderwijsbesturen is gezond te noemen. Hoewel er sprake is van een gemiddelde is de financiële positie van schoolbesturen verder versterkt. Als kanttekening noemt de inspectie dat de versterkte financiële positie lang niet altijd wordt veroorzaakt door goed financieel beleid. Zo noemt de inspectie dat de rijksbijdragen veel hoger uitvielen dan de begroting. Door de inspectie wordt echter niet aangegeven dat de gelden voor werkdrukvermindering vanaf 2018 worden ontvangen, terwijl deze ten tijde van begroten nog niet werden verwacht. Tegenover deze overschrijding staat namelijk ook dat de personeelslasten met vrijwel dezelfde hoogte afwijkt. Het pleidooi van niet te voorzichtig begroten is, indien van toepassing, wel ter harte te nemen.
Beleidsrijker begroten
Er is een verbetering zichtbaar. Tegelijk wordt geconstateerd dat met name de kleinere onderwijsinstellingen moeite hebben om het beleid te verbinden aan cijfers. “Het zijn niet de getallen die de meerjarenbegroting bepalen, maar juist het beleid.” Het bedenken van een goede onderbouwing van de keuzes start niet tegen het einde van het jaar, als de begroting opgesteld moet worden. Daarnaast geldt dat het jaarverslag niet moet worden gezien worden als de afsluiting van het jaar, maar als schakel in de beleidscyclus.
Financiële reserves
De inspectie pleit er dus voor om realistischer en beleidsrijker te begroten. Alleen dan kunnen de risico’s die in het scholenveld spelen worden opgevangen. Toenemende aandacht is er voor het geld dat op de plank blijft liggen. Opdracht voor de scholen is hierbij om helder te hebben waarom de reserves op het huidige niveau liggen, wat de daadwerkelijke risico’s zijn en hoe de komende jaren met eventuele overtollige middelen wordt omgegaan. Uiteraard kunnen wij u helpen met het opstellen van een vermogensanalyse waarbij inzichtelijk wordt gemaakt wat uw specifieke noodzakelijke vermogensbuffer is, en of er aandachtspunten zijn in de risicobeheersing. Het afbouwen van overmatige reserves zal vanuit de overheid de komende jaren een speerpunt zijn.
Reactie minister
Naast de Financiële staat van het Onderwijs 2018 is het rapport Oberon gepubliceerd. Dit uitgebreide rapport heeft de wijze van begroten en de redenen voor het aanhouden van reserves in het onderwijs onderzocht. De minister heeft hierop gereageerd waaruit drie actiepunten naar voren komen:
- Beleidsrijk begroten & lerend verantwoorden;
- Het vereenvoudigen van de bekostiging;
- Van de besturen wordt verwacht geen overmatige reserves aan te houden, waarop actie zal worden ondernomen.
