Tool
Voorop staat dat de wet niet voorschrijft hoe het veiligheidsbeleid eruit moet zien, er staat alleen dat het er moet zijn. Er is echter door de stichting School en Veiligheid een tool voor de scholen ontwikkeld om het veiligheidsbeleid handen en voeten te kunnen geven: www.digitaalveiligheidsplan.nl. Genoemde stichting wordt door de overheid gesubsidieerd om scholen te ondersteunen bij de uitwerking van de wettelijke verplichtingen rond sociale veiligheid. Het gebruik van de tool is niet verplicht. De tool betreft een lijst met 56 vragen die de school kan invullen. Daarvoor moet door de school eerst een gebruikersnaam en wachtwoord aangemaakt worden, wat wordt geregistreerd. De gegevens blijven zo bewaard en kunnen steeds ingezien en aangepast worden, is de gedachte van de stichting. Opvallend aan deze tool is dat ruim 80 % van de vragen geen wettelijke verplichtingen betreft! Dit staat overigens ook keurig vermeld bij die vragen. Per vraag staat aangegeven welke documenten en protocollen de school kan uploaden, zoals bijvoorbeeld een gedragscode social media. Het mooie aan deze tool is dat de school handvaten krijgt om het veiligheidsbeleid zelf vorm te kunnen geven. Welke onderwerpen horen er in thuis en waar moet ik aan denken? U zult dan merken dat heel veel documenten al in de school aanwezig zijn.
Bezwaren
De VGS adviseert de scholen om terughoudend te zijn met het invullen van deze tool. Het belangrijkste bezwaar is dat scholen met het invullen van deze lijst met vragen snel te veel doen. Het kan een extra verantwoordingslast zijn. Daarnaast is onduidelijk wat deze stichting met de schoolgegevens verder doet. Transparantie is heel goed, maar scholen behoeven niet meer te doen dan wat wettelijk wordt gevraagd.
Inspectie
Op het Ringenoverleg dat onlangs is gehouden is gepresenteerd op welke wijze de inspectie vorm wil geven aan het toezicht op de nieuwe wet sociale veiligheid. Daaruit blijkt dat het instrument dat de school moet gebruiken om te meten een betrouwbaar en gevalideerd meetinstrument moet zijn. De verwachting van de inspectie is dat er vier of vijf grote aanbieders overblijven waar scholen uit kunnen kiezen. Als scholen of een scholengroep zelf een goed instrument hebben, dan is dat akkoord, hoewel het aan hoge standaarden moet voldoen. Op het ringenoverleg kwam naar voren dat het om een inspanningsverplichting gaat en dat scholen moeten laten zien hoe ze de veiligheid bevorderen. In het schooljaar 2016/2017 zal het toezicht vooral gaan over de vraag welk monitoringsinstrument de school gebruikt. In het schooljaar daarop zal meer naar de inhoud van het beleid worden gekeken.
Wat dan wel?
Maar hoe maak ik als school dan mijn veiligheidsbeleid? De VGS doet u daarvoor graag een handreiking. Voorop staat dat binnen de scholen al veel (zo niet alle) documenten aanwezig zijn die thuis horen in het veiligheidsbeleid. Denk aan de diverse (pest-)protocollen, gedragsregels (social media), draaiboeken, klachtenregeling en gegevens vertrouwenspersoon, meldcode huiselijk geweld, school- en pleinregels, Arbo-documenten, privacyreglement, handreiking sociale veiligheid en ga zo maar door. Het advies is: inventariseer als school eerst al deze documenten om vooraf inzicht te krijgen wat al ‘in huis’ is. Maak vervolgens een beleidsdocument bij deze documenten: geef per thema/onderdeel kort aan hoe de school vindt dat hiermee omgegaan dient te worden en wat de afspraken zijn. Neem het thema sociale media: in het beleid verwoordt u dan kort de uitgangspunten die de school hanteert en verwijst u vervolgens integraal naar bijlage X (het protocol social media), waar dat is uitgewerkt. Zo doet u dat bij elk thema. Natuurlijk kan beleid niet zonder visie op sociale veiligheid. In de handreiking sociale veiligheid is een visie uitgewerkt. Neem in het document dan ook als eerste de visie van de school op sociale veiligheid op, daarna de beschrijvingen per thema (het beleid) en tot slot de onderliggende documenten en protocollen. Uiteraard moeten de wettelijke onderdelen daar in elk geval in terecht komen. En nog belangrijker: doe dit alles niet in uw eentje, maar in samenwerking met het team. Op deze wijze komt u als school tot uw eigen schoolveiligheidsbeleid, dat gedragen wordt door de organisatie!
Ondersteuning
Natuurlijk is het opstellen van een eigen veiligheidsbeleid even zoeken. Sommige scholen hebben al een veiligheidsbeleid, andere scholen willen graag aanscherping, en weer anderen staan aan het begin van dit proces. Heeft u hulp nodig bij het aanscherpen en/of opstellen van het veiligheidsbeleid van uw school? Wilt u een check van uw veiligheidsbeleid? Neem voor meer informatie en de mogelijkheden voor begeleiding contact op met ondergetekende.